Katoenen wikkelrok met vruchtbaarheidssymboliek en uiteinden in verschillende kleur

 

Kain panjang kepala tumpal, met aan elk uiteinde een halve kepala ('hoofd') met tumpal en papan. De kain panjang was de officiele dracht aan de vorstenhoven van Midden-Java en van de aristocratie...

Objectnummer
TM-5663-514
Instelling
Stichting Nationaal Museum van Wereldculturen
Periode
ca. 1860
Herkomst
Palembang (stadsgemeente)

Kain panjang kepala tumpal, met aan elk uiteinde een halve kepala ('hoofd') met tumpal en papan. De kain panjang was de officiele dracht aan de vorstenhoven van Midden-Java en van de aristocratie elders. Mannen dragen deze doeken anders dan vrouwen en de wikkelwijze hangt af van de sociale status van de drager. Kain panjangs met halve kepala werden vroeger gedragen door vrije vrouwen, terwijl slaven een sarung droegen met een complete kepala in het midden van de badan (van Hout, 2001). Elke helft is in een andere kleur: rood en blauw. De badan ('lichaam') bevat een symmetrisch geheel aan sawat-motieven, naast vogels en bloemen. De verzamelaar noemt het geheel aan motieven semèn. Het semèn-motief is een geheel aan symbolische motieven die verwijzen naar de betekenis van het woord: 'ontspruiten', of 'groeien'. Dit motief bevat zoveel symboliek dat het zowel staat voor vruchtbaarheid, als voor het Javaanse geloof in een kosmische orde (McCabe Elliot, 1984). Sawat (grote vleugels met staart in het midden), is een motief dat de garuda representeert. Garuda is een half-vogel, half-mensachtig wezen. Volgens de indo-javaanse mythologie droeg Garuda Vishnu door de hemel. De Garuda is een oud koninklijk symbool (idem; van Roojen, 1998). In Lasem was een groot deel van de batik voor de export naar Sumatra bestemd. De batik produktie was grotendeels in handen van de Peranakan (van Hout, 2001). Verzamelaar Veldhuisen noemt deze doek een kain Palembang, wat wijst op zijn bestemming.

Aanvullingen

Vul deze informatie aan of geef een reactie

Reactie