Net als in andere delen van Polynesië werden boombastdoeken gebruikt voor kledingstukken zoals wikkelrokken, lendendoeken en warme mantels en dekens. Ook werden godenbeelden gekleed in witte...
Net als in andere delen van Polynesië werden boombastdoeken gebruikt voor kledingstukken zoals wikkelrokken, lendendoeken en warme mantels en dekens. Ook werden godenbeelden gekleed in witte boombastdoek en werden de doden gewikkeld in boombastdoek begraven. Hawaiiaans boombastdoek "kapa", werd voornamelijk gemaakt van de binnenbast van de papiermoerbeiboom die "wauke" (Broussonetia papyrifera) werd genoemd en speciaal voor dit doeleinde verbouwd werd. Een andere belangrijke grondstof voor boombastdoeken was de binnenbast van de in het wild groeiende "mamaki" (Pipturus albidus) leverde een grovere en dikkere doek. De stroken binnenbast werden in Hawaii op een stenen aambeeld geklopt. Voor de eerste fase van het kloppen werden ronde boombastkloppers gebruikt om de individuele repen boombast uit te kloppen waardoor lange brede stroken ontstonden. Na het kloppen werden ze in water te weken gelegd werden. Voor de tweede fase werden rechthoekige kloppers gebruikt om de verschillende brede stroken aan elkaar vast te kloppen. In de negentiende eeuw werden hiervoor ook boombastkloppers met geometrische patronen in het slagvlak gebruikt waarmee een soort watermerk in de doeken geklopt werd. Dit watermerk is alleen zichtbaar wanneer de doek tegen het licht gehouden wordt. Een ander typisch Hawaiiaans gebruik is de toevoeging van een geurende substantie aan de boombastdoeken tijdens, of na het maakproces. Voor de verschillende kleurstoffen werd een grote verscheidenheid aan planten gebruikt. Uniek voor de Hawaiiaanse boombastdoeken zijn de kleuren groen en blauw die in geen enkele andere regio in Polynesië voorkomen. De motieven werden met de hand op de doeken geschilderd of gestempeld met bamboe stempels of een in kleurstof gedoopt koord werd tegen de boombastdoek geknald waardoor een afdruk van het koord op de doek verscheen. De patronen bestonden gewoonlijk uit geometrische en asymmetrische ontwerpen. Achttiende-eeuwse Hawaiiaanse boombastdoeken zijn relatief grof en dik, de negentiende-eeuwse boombastdoeken zijn fijner, dunner, hebben vaak een watermerk en zijn beschilderd met complexe motieven. Geïmporteerde Europese dekens en textielen voor kleding vervingen snel na hun introductie de traditionele boombastdoeken in Hawaii hoewel de vervaardiging van fijne ceremoniële doeken voor rituele uitwisselingen nog enige tijd doorging. Aan het eind van de negentiende eeuw was de productie van boombastdoek volledig uitgestorven. Tegenwoordig wordt het maken van boombastdoeken op Hawaii nieuw leven ingeblazen door vrouwen die oude Hawaiiaanse boombastdoeken in museumcollecties bestuderen en onderricht krijgen van Tongaanse, Samoaanse en Fijiaanse vrouwen.
Aanvullingen
Vul deze informatie aan of geef een reactie
Reactie