Duif aan ketting, die om het middel wordt gedragen bij het candomblé kostuum voor de godheid Oxalá

De heupketting met hanger in de vorm van een duif is een attribuut bij het kostuum van Oxalá. Een dergelijk kostuum wordt gedragen in de terreiro Ilê Axé Jagun van de priesteres Mâe Nini als het medium in de Afro-Braziliaanse religie candomblé door deze orixa (godheid) wordt bezeten in zijn verschijningsvorm als Oxalá Oxalufon, de oudere en bedachtzame versie van deze orixa. De overige attributen zijn behalve deze ketting(en): een blikken kroon, een gordel en pols- en bovenarmbanden eveneens van blik; een kralensnoer van witte glaskralen; zes ringarmbanden en een ceremoniële staf (paxoro) met blikken hangertjes. Het bijbehorende kostuum bestaat uit: een rok, een broek, blouse, twee zijpanden, een hoofddoek met kralensluier en twee petticoats. In de Afro-Braziliaanse religies umbanda en candomblé is de rooms-katholieke figuur van Jezus Christus geliëerd aan de hoogste orixá (godheid) Oxalá. Hij is de godheid van de hemel, de zon, het vuur. Zijn dag is vrijdag en zijn teken het kruis. Zijn kleur is zuiver wit en onder de aan hem geschonken offergaven vindt men rijstemelk, witte duiven en ook alles wat zoet is, met name bijenhoning (Figge, 1973: 327). Als een medium tijdens een candomblé dienst door hem bezeten raakt kan hij zich in verschillende vormen manifesteren: als Oxalá Oxaguian of als Oxalá Oxalufon. Oxalá Oxaguian is de jonge scheppergod, die tijdens de trance met een schild en een korte dikke staf in zijn handen woeste krijgsdansen uitvoert. Oxalá Oxalufon is de verschijningsvorm van de oudere Oxalá, die geboorte en creativiteit beheerst, vader van alle orixas is en echtgenoot van de orixas Nana Buruku en Iemanjá. Zijn medium danst in een wit kostuum zeer kalm en voorover gebogen als een heel oude man, leunend op zijn staf (paxoro) en beschermd door de andere aanwezige orixas, die hem bedekken met een witte doek (Smith Omari, 1984: 21). De duif als versiering voor deze ketting(en) en de andere attributen heeft wellicht te maken met het feit, dat een (witte) duif het belangrijkste offerdier is voor Oxalà (Figge, 1973: 32). Vervaardiging De heupketting met hanger hoort bij het kostuum van Oxalá en is in opdracht van het Tropenmuseum gekocht op de Sâo Joaquim markt in Salvador. Dergelijke blikken attributen, die gedragen worden tijdens candomblé diensten, worden vervaardigd in ateliers door kunstenaars en ambachtslieden. De hanger in de vorm van een duif is uit een reep blik vervaardigd door middel van hameren en van gedreven en geciseleerde versieringen voorzien. In Salvador, in het Casa dos Objetos Mágicos in het Barbalho fort, worden in een project (Programa Monumenta) dat ondersteund wordt door het Ministerie van Cultuur sinds 2006 jonge mensen opgeleid voor dit ambacht, zodat dit culturele erfgoed niet verloren raakt en de jeugd een ambacht leert, waarmee de kost verdiend kan worden.