Sneak Peek Voices of Fashion
“See us now?” Vraagt de Amerikaanse ontwerper Pyer Moss ons terecht via de achterzijde van een geel bikerjack (afb. 1). Zwarte kunst en mode zijn namelijk nog altijd ondervertegenwoordigd in museale collecties.
Vanessa Friedman schreef vorig jaar in de New York Times over dit gebrek en de cijfers liegen er niet om. De collectie van het Parijse modemuseum Palais Galliera bestaat voor slechts 0,04 procent uit Zwarte ontwerpers. De 54 zogeheten ‘highlights’ van het Metropolitan Museum of Art telt slechts vier ontwerpers van kleur, van wie geen enkele een Zwarte ontwerper is.
De tentoonstelling Voices of Fashion: Black Couture, Beauty & Styles, waar de bikerjack van Pyer Moss te zien zal zijn, wil hier verandering in brengen. Naast mode, worden er ook foto’s, schilderijen en video’s getoond. Hoewel de precieze openingsdatum vooralsnog in het ongewisse blijft door toedoen van you-know-who, is er hard gewerkt in het Centraal Museum Utrecht om tegen die tijd een spetterende tentoonstelling te presenteren die een onderbelichte kant van de modegeschiedenis in de spotlights zet. Tot die tijd is hier alvast een voorproefje.
Black is Beautiful
De tentoonstelling is samengesteld door Ninke Bloemberg, modecurator van het Centraal Museum, in samenwerking met co-curator Janice Deul, modeactivist en oprichter van het platform dat Diversity Rules dat strijdt voor diversiteit in mode, tijdschriften en de creatieve industrie, en Anne-Karlijn van Kesteren, conservator moderne sieraden bij Museum Arnhem. Het doel van de tentoonstelling is om de invloed van Zwarte ontwerpers op de internationale mode te laten zien, maar ook om stereotyperingen rondom Zwarte stijl, mode en beauty aan de kaak te stellen. Daarnaast is er aandacht voor het ontbreken van Zwarte mode in museale collecties. Daarom zijn stukken die in de tentoonstelling te zien zijn, zoals werk van Ikiré Jones, aangekocht om hier iets aan te doen.
Hoewel de voorbereidingen van de tentoonstelling al jaren in volle gang waren, is de thematiek alleen maar relevanter geworden na de dood van George Floyd door politiegeweld en de wereldwijde Black Lives Matter-protesten die naar aanleiding hiervan uitbraken. Hierdoor heeft de expositie een extra dimensie gekregen. Echter is de tentoonstelling niet alleen maar politiek geladen, het gaat vooral ook om het vieren van Zwarte mode, stijl en beauty. Hierbij zijn de drie belangrijkste thema’s couture, de invloed van streetwear en hiphop en beauty.
Couture
De eerste zaal staat in het teken van couture (afb. 2). In deze zaal is onder andere de hiervoor genoemde Pyer Moss vertegenwoordigd, waar de ontwerper Kerby-Jean Raymond achter schuil gaat. Hij werd in januari nog wereldnieuws toen Kamala Harris, de eerste vrouwelijke, Zwarte en Aziatische vice-president van Amerika, een camel coat van hem droeg naar een memorial op 19 januari voor slachtoffers van COVID. Een gepaste keuze, aangezien het atelier van Pyer Moss tijdens de pandemie gebruikt werd als distributiecentrum voor beschermingsmateriaal en het kleine BIPOC-owned (Black, indigeneous and people of colour) bedrijven steunde.
Een andere bekende naam is Christopher John Rogers, die bekendheid vergaarde met zijn kleurrijke ontwerpen (afb. 3). Rogers kon eveneens op steun van Harris rekenen. Zij droeg namelijk een paarse outfit van zijn hand naar de inauguratie. Zwarte sterren als Tracee Ellis Ross en Zendaya gingen haar voor. Zendaya droeg zelfs een ontwerp van hem toen ze in 2020 de jongste Emmy winnares ooit werd voor haar glansrijke rol van Rue in de HBO-serie Euphoria.
De mannen komen echter ook ruimschoots aan hun trekken. Zo zijn ontwerpen van Virgil Abloh voor Louis Vuitton vertegenwoordigd. (afb. 4). Deze ontwerper schreef in 2018 geschiedenis toen hij als eerste Zwarte ontwerper werd benoemd als artistiek directeur van Louis Vuitton’s mannenlijn. Deze aanstelling toonde bovendien het groeiende belang van streetwear op luxemerken.
Streetwear
In de volgende zaal staat deze streetwear centraal. Het is een kleurrijke zaal met een installatie afkomstig van The New Originals (afb. 5). In deze zaal is er ruimschoots aandacht voor talent van eigen bodem. Ons land kent namelijk vele populaire en succesvolle streetwear merken, zoals Filling Pieces, Patta en Daily Paper. Het laatste merk is zowel in de couturezaal als in de streetwear zaal (afb. 6) vertegenwoordigd en toont dus eveneens het groeiende belang van streetwear op zogenoemde ‘high fashion’. Daily Paper startte in 2008 als een blog, opgericht door Hussein Suleiman, Jefferson Osei en Abderrahmane Trabsini, over hiphop, sport en mode. Ter promotie van deze blog brachten ze in 2012 een t-shirt uit met het logo van Daily Paper erop, wat uitgroeide tot het merk van vandaag de dag met 180 verkooppunten in 29 landen. De Afrikaanse-Nederlandse grondleggers van het merk onderzoeken hun duale identiteit middels hun ontwerpen en herontdekken hun Afrikaanse roots. Zoals ze zelf zeggen:
Met onze kleding, de ontwerpen, de prints en het materiaal … willen we het verhaal vertellen van de zoektocht naar die identiteit, waarbij we vooral focussen op positieve ontwikkelingen, op mensen inspireren en kracht geven. Niet iedereen koopt bij ons vanwege dit verhaal, een heleboel mensen vinden wat we maken gewoon mooi.
Abloh zien we in deze zaal ook weer terug, ditmaal met zijn eigen streetwear label Off-White, waarmee hij vanaf 2013 furore maakt (afb. 7). We zien bijvoorbeeld een look waarbij streatwear en haute couture gecombineerd lijken te zijn in een outfit, waarbij een outdoor jack gecombineerd wordt met een enorme tule rok met een crinoline eronder.
Daarnaast zien we iconen uit de hoogtijdagen van de hiphop in de jaren ’80 zoals Dapper Dan, die sterren als Salt-N-Pepa en Mike Tyson tot zijn clientèle mocht rekenen. Vorig jaar stond hij nog op de Time lijst van 100 meest invloedrijke personen. Hij opende zijn eerste atelier in Harlem, waar hij eigenhandig logomania uitvond door het gebruik van logo’s van merken als Gucci, Louis Vuitton en Fendi. In 2017 ging hij een samenwerking aan met Gucci. Voorbeelden hiervan zijn aanwezig op de tentoonstelling (afb. 8).
Beauty
Het laatste thema dat behandeld wordt is beauty. Hier wordt een ode gebracht aan zwarte modellen en rolmodellen van heden en verleden (afb. 9). De muren van deze zaal zijn geverfd alsof het een palet van Rihanna’s Fenty Beauty betreft, met een gradatie van verschillende kleuren foundation (afb. 10). Fenty Beauty is een van de eerste echte inclusieve beautymerken met een ruime range aan verschillende tinten foundation, zodat alle huidskleuren hier kunnen slagen. Door het enorme succes van haar merk werd Fenty het eerste bedrijf geleid door een vrouw van kleur binnen het luxeconglomeraat LVMH.
In deze zaal is er ook aandacht voor visuele representatie in de media. Er liggen verschillende covers van internationale modebladen door de tijd heen met Zwarte modellen op de cover. Daarnaast zijn er foto’s te zien van fotograaf en activist Kwame Brathwaite. Hij groeide op in the Bronx en zijn doel was om door middel van zijn kunst het leven van de Zwarte bewoners in the Bronx en Harlem te verheffen. Zo zocht hij vrouwen, voornamelijk uit Harlem, om te fotograferen met hun natuurlijke haar. Hij wilde de schoonheid van Zwarte vrouwen laten zien. Hiermee dienden zijn foto’s als een protest tegen het witte schoonheidsideaal dat overheerst in modepublicaties.
Hetzelfde kan gezegd worden over de installatie Zwarte barbies die te zien is in deze zaal (afb. 11). Barbie is bij uitstek een ideaalbeeld van schoonheid en is vooral bekend als de blonde, rondborstige dame met blauwe ogen. Deze barbies laten echter een heel ander en inclusiever beeld zien. Net zoals de foundation van Fenty Beauty, zijn hier vele verschillende huidtinten vertegenwoordigd, en toont het de diversiteit van Zwarte schoonheid.
U zult nog even geduld moeten hebben, maar hopelijk is het snel mogelijk om dit en nog veel meer schoons in levende lijve te aanschouwen. Kunt u niet zo lang wachten en wilt u al meer zien? Er is ook een prachtig boek verschenen bij de tentoonstelling bomvol met interviews, beeldmateriaal, columns en essays.
Deel
Aanvullingen
Vul deze informatie aan of geef een reactie
Reactie