Alles is studie

 
Va
17 april 2020
Curator

Voor elke sieradenmaker is de weg naar een sieraad toe, het proces, van groot belang. Een ontwerp ontstaat immers niet vanzelf, vaak gaan daar weken, als niet maanden, van onderzoek aan vooraf.

Het begint met een onbepaald idee of gevoel, of fascinatie voor een onderwerp. Dit wordt vervolgens als uitganspunt genomen om beeldmateriaal en voorwerpen te verzamelen die als inspiratie dienen; ateliers puilen vaak uit van dit soort verzamelingen. Hierna begint het proces van schetsen, studies en proeven maken. Dan begint het maakproces dat bestaat uit veel proberen, onderzoeken en helaas ook mislukkingen, en uiteindelijk leidt tot een voltooid sieraad. 

Het fysieke bewijs van het maakproces blijft veelal onzichtbaar, verborgen in de ateliers van kunstenaars. CODA beheert echter het complete nalatenschap van sieraadkunstenaar Onno Boekhoudt (Nederland 1944-2002) dat bestaat uit dozen vol studies, proeven, verzamelingen, schetsboeken, tekeningen,  gereedschap, sieraden en beeldhouwwerken, en straks te zien is tijdens de tentoonstelling Alles is studie dat een overzicht toont van dit archief.

 

Afb. 1: Houten kist met diverse studiematerialen, 1978, archief Onno Boekhoudt, CODA Museum, Foto: CODA

 

Afb. 2: Beschilderd takje in verschillende kleuren en patronen , studieobject, archief Onno Boekhoudt, CODA Museum, Foto: CODA

 

Afb. 3: Armband, staal, zilversoldeer, 1997, archief Onno Boekhoudt, CODA Museum, Foto: CODA

 

Afb. 4: Eierdoos met studieobjecten, archief Onno Boekhoudt, CODA Museum, Foto: CODA

 

Onno Boekhoudt was verwoed verzamelaar van vrijwel alles dat zijn aandacht trok. Voorwerpen leefden voor Boekhoudt en inspireerden hem. Zijn verschillende ateliers puilden uit van de objecten, proeven, vondsten, studies, schetsen en sieraden; hij vond ze allemaal even waardevol. Het was niet altijd duidelijk waar een sieraad begon en een studieobject, vondst of proef ophield; het waren voor hem oefeningen in zijn zoektocht naar vorm en materialiteit. Een eindresultaat was voor Onno Boekhoudt niet van belang, het proces ernaartoe des te meer. 

 

Afb. 5: Studieobject van karton, 1999, Archief Onno Boekhoudt, CODA Museum, Foto: CODA

 

Bench Pin Museum

Als geen ander was hij gefascineerd door het maakproces. Zijn verzameling vijlnagels – beter bekend als zaagplankjes of bench pins – van collega-sieraadkunstenaars is het tastbare bewijs van die fascinatie. Vijlnagels zijn houten hulpstukken die aan de werkbank wordt bevestigd en door edelsmeden worden gebruikt bij het zagen, boren en vijlen. Met hun gaten, inkepingen en soldeerklodders zijn het concrete bewijzen van het gedane werk.

 

Afb. 6: Vijlnagel van Carol la Chaux de Fonds (CH), CODA Museum, Foto: CODA

 

Afb. 7: Vijlnagel van Jamie Bennet (U.S.A.) 1976-1998, CODA Museum, Foto: CODA

 

Vijlnagels vertellen veel over de kunstenaars die ze hebben gebruikt; hun manier van werken is eraan af te lezen. De vijlnagels zijn lang, breed, kort, met veel of weinig gaatjes, nog nieuw of bijna opgebruikt, versplinterd, verschroeid, schoon of vol soldeerklodders; sieradenmakers laten in de vijlnagels hun handtekening achter.  In 1999 toonde Boekhoudt zijn uitgebreide verzameling vijlnagels die hij gedurende een periode van zes jaar had verzameld. De tentoonstelling droeg de titel Bench Pin Museum.

Boekhoudt ’s vrije benadering maakt hem ook tegenwoordig nog een inspiratiebron voor veel sieradenmakers.  

 

Mijn vijlnagel

Hij weet alles

Hij is mijn steun en toeverlaat

Hij staat in het centrum

Hij rekent op mijn handen

Hij is mijn perspectief

Hij leeft

Hij luistert

Hij staat alleen

Hij is van hout

Hij krijgt klappen

Hij kijkt uit naar die aai van dat konijnenpoot

Hij raakt beschadigd

Hij weet dat hij gebruikt gaat worden

Hij gaat eraan

Hij wordt alleen maar kleiner

Hij groeit

Hij krijgt karakter

Hij wordt tentoongesteld

 

Onno Boekhoudt

 

Afb. 8: Vijlnagel van Paul Derrez (NL), 1999, CODA Museum, Foto: CODA

 

Afb. 9: Vijlnagel van Wendy Ramshaw (GB), 1998, CODA Museum, Foto: CODA

 

Onno Boekhoudt

Onno Boekhoudt was een Nederlandse sieraadontwerper, kunstenaar en kunstdocent (Nederland 1944 – 2002). Na het onverwachte overlijden van Onno Boekhoudt, kreeg CODA zijn complete nalatenschap in beheer dat bestaat uit dozen vol studies, proeven, schetsboeken, tekeningen, sieraden en beeldhouwwerken. Ook zijn brieven en teksten behoren tot het archief.

Zodra het museum weer opent toont CODA een bloemlezing uit het archief van Onno Boekhoudt. De tentoonstelling Alles is studie toont niet alleen werk van Onno Boekhoudt maar ook dat van sieradenmakers Lucy Sarneel, Jantje Fleischhut en Benedikt Fischer. Zij stelden voor deze tentoonstelling een deel van hun persoonlijke archief en inspiratiemateriaal beschikbaar.

 

 

Bekijk hier de collectie

Bronnen

  • Werk in uitvoering:Onno Boekhoudt / Work in Progress: Onno Boekhoudt  (2010)
  • Marzee Magazine (1999)

 

Categorie: 

Aanvullingen

Vul deze informatie aan of geef een reactie

Reactie