Modderdoek

De traditionele modderdoek, in het vervolg Bogolanfini genaamd, heeft nooit een figuratieve afbeelding, maar bestaat alleen uit motieven. Het gebruik van modder als schilderspatroon op katoen is typerend voor de Bamana (Bamara) van Mali. Het centrum voor de productie van deze ``Bogolanfini`` is het Beledougou gebied ten noorden en noordoosten van de hoofdstad Bamako. Daar ligt ook de oorsprong van deze techniek. Bogolanfini worden in familieverband gemaakt. Vrouwen spinnen het katoen, dat in deze omgeving wordt verbouwd. Vervolgens weven de mannen lange banden van wit katoen van ongeveer 12 cm in de breedte en ongeveer 10 tot 60 meter lengte (smalbandweefsels- dit soort weefsels zijn uniek voor West-Afrika). Deze banden worden gesneden en de stukken worden door vrouwen met de zijkanten aan elkaar genaaid, zodat er doeken ontstaan in verschillende lengtes en breedtes. Van de katoenen handgeweven banden in effenbinding wordt een doek gemaakt door gelijke stukken in de lengte met de hand aan elkaar te verbinden. Voordat de modder op de doek wordt aangebracht, moet het katoen bewerkt worden met een bladeraftreksel. Deze bewerking reageert in een volgend stadium met de ijzerhoudende stoffen in de modder. Op deze wijze komt de donkerbruine kleur van de Bogolanfini tot stand. Ondertussen wordt door een (andere) persoon de modder gezocht. De modder zoekt men in laag gelegen gebieden met stilstaand water. Vooral wat drooggevallen rivierbeddingen zijn hiervoor geschikt. De modder moet nog wel onder water staan. Met dunne houtjes of met een tandenborstel deelt de vrouw de doek in vlakken. Soms worden bamboestokken gebruikt of eventueel een ijzeren spatula. Die worden vervolgens per vlak bewerkt. Het ontwerp van een Bogolanfini mag alleen door een vrouw worden gemaakt. Maar dit is een toeristen­doek, die zijn echter door een jongen gemaakt en kent een figuratieve afbeelding. De vrouw die het ontwerp voor de doek maakt is ook verantwoordelijk voor de materiaalaankoop, het snijden en naaien van de doek. Dit wil niet zeggen dat deze persoon het hele proces zelf uitvoert, integendeel; meerdere mensen helpen bij de totstandkoming van de doeken. Zie M6-52.