In gesprek met: Dirk-Jan List

Zijn verzameling begon dertig jaar geleden niet met textiel, maar met papier. Drie modeprenten waren drs. Dirk-Jan List zijn eerste aankoop, die kocht hij op de antiek-boekenmarkt in zijn woonplaats Den Haag. “Ik weet nog precies welke dat waren. Een bruidje uit 1858, twee mannen arm in arm uit de jaren dertig van de negentiende eeuw en een dame in een renaissancejurk. Hiervan dacht ik al dat het geen echte uit 1600 was; bleek uiteindelijk ook niet zo te zijn. Maar was wel erg gecharmeerd van haar jurk. Zo was mijn interesse in historische kleding ontstaan.”

Zijn interesse werd versterkt door films als ‘Gejaagd door de wind’ en ‘Angelique’. Ook besloot hij lid te worden van de Nederlandse Kostuumvereniging. Het was tijdens een historische textielmarkt van deze vereniging dat hij in aanraking kwam met de wereld van onderkleding. “De eerste keer dat ik ging zag ik een prachtig korset liggen, maar ik kon het niet kopen want ik had geen geld bij me, daar baalde ik toen wel van. Sinds die dag is mijn aandacht verschoven van papier naar textiel, al gaat die liefde voor papier nooit over, ik kan nog steeds helemaal wild worden van catalogi of prenten waar bijzonder ondergoed opstaat.”

Verschillende korsetten op bustes, uit verschillende periodes van 1775 t/m 1840

Hij zocht verder en kwam zo op het pad van veilingen, beurzen, handelaren en sinds 2008 Ebay. Om ervoor te zorgen dat zijn collectie niet alle kanten uitschiet heeft hij zich beperkt tot het verzamelen van silhouetbepalende onderkleding zoals korsetten, hoepelrokken en als dat te vinden is, onderkleding voor mannen. Een enkele historische jurk weet de weg naar zijn verzameling ook te vinden. “Het eerste stuk textiel dat ik kocht kan ik me niet zo goed herinneren, dat was denk ik niet zo interessant. Het was volgens mij een hemd en onderbroek uit de periode rond 1900.” De echt interessante stukken kocht hij tijdens de opheffingsverkoop van het modemuseum van Fred van der Laken. “Ik was de enige man tussen hysterische verzamelaars, het leek wel een grote uitverkoop.” Twee crinolines kocht hij, beiden kwamen uit 1868. Waarvan één van zijn favoriete crinolinefabrikant Thomson. “Ik heb toen mijn spaargeld aangesproken omdat ik bang was zoiets nooit meer tegen te komen.”

Ontelbaar

Niets is minder waar. De verzameling is inmiddels zo groot, dat hij de tel is kwijtgeraakt. “Zijn verzameling bewaart hij op een speciaal ingerichte kamer en is met veel liefde verpakt in zuurvrije dozen met zuurvrij vloeipapier, een aantal stukken staat op bustes uitgestald. Ook worden er af en toe uitstapjes gemaakt naar de modernere tijden met petticoats uit de jaren vijftig en de mini-crini van Vivienne Westwood uit de jaren tachtig.

Mini Crini van Vivienne Westwood uit 1987

Ook al is de verzameling zo groot, er worden nog met regelmaat bijzondere stukken toegevoegd. “De laatste twee aankopen kon ik echt niet laten schieten. Een geweven korset uit de periode rond 1860. Dit soort korsetten zijn erg zeldzaam. Mijn andere nieuwe aankoop is een veiligheidscrinoline van Thomson. Maar het is en blijft een hobby. Het moet leuk blijven en ik hoef niet alles zelf te hebben. Het moet wel heel bijzonder zijn als ik er veel geld aan uit ga geven. Ik ben ook blij met een catalogus of een mooi plaatje.”

Een van de laatste aankopen, een geweven korset uit de periode rond 1860

Meest bijzondere stukken

Er zijn twee stukken die volgens hem het meest bijzonder zijn. Een die hij het meest bijzonder vindt en een waarvan hij denkt dat andere mensen het mooiste zullen vinden. “Voor de buitenstaander is denk ik het gouden Franse korset uit 1895 met rood fluweel het meest indrukwekkend, het is ‘blingy’. Heel hoerig, maar wel onderkleding. Ik geloof niet dat een prostituee daar in rondgelopen heeft.” Zelf hecht hij de meeste waarde aan iets van papier, een van zijn recentere aanwinsten, een catalogus van Thomson uit 1860. “Die vind ik het meest bijzonder omdat het oud en heel zeldzaam is.” Het is geen verrassing dat deze catalogus zijn meest bijzondere stuk is. De firma Thomson is een grote favoriet van Dirk-Jan. Zelfs zijn promotieonderzoek gaat over deze crinoline-fabrikant.

Frans gouden korset uit 1895

Uitlenen

Dirk-Jan houdt zijn verzameling niet helemaal voor zichzelf. Hij leent ook wel eens wat uit aan musea, mits hij ook inspraak heeft. Toen hij nog in het Historisch Museum in Ede werkte was zijn verzameling regelmatig onderdeel van tentoonstellingen. “Ik leen de stukken niet zomaar uit. Ik ben privéverzamelaar en wil alleen meedoen als het een meerwaarde heeft voor mij.” Er zijn ook nog andere mooie dingen voortgekomen uit het verzamelen. Zo is hij onder andere tafelheer van de tafel kostuums bij Amsterdam Museum en mocht hij voor de tentoonstelling Undressed: a brief history of underwear, die in 2016 in het V&A te zien was, helpen met de datering van stukken. Tijdens het congres rond deze tentoonstelling mocht hij zelfs een lezing geven over zijn collectie.

Zijden korset uit 1890 met originele verpakking

HiLiCoN

Een gedeelte van zijn verzameling deelt hij ook online op zijn eigen website onder de naam HiLiCoN (Historische Lingerie Collectie Nederland). De website is een uithangbord van de expertise van Dirk-Jan. Hier deelt hij met mede geïnteresseerden zijn bevindingen. “Ik heb niet alle stukken online staan. Wil niet alles wat ik heb openbaar maken, ik wil ook graag wat voor mezelf houden.”